Birinjisi: COVID-19 näme?

COVID-19, iň soňky açylan koronawirus sebäpli ýüze çykýan ýokanç keseldir. Bu täze wirus we kesel 2019-njy ýylyň dekabrynda Hytaýyň Wuhan şäherinde ýüze çykmazdan ozal belli däldi.

Ikinjisi: COVID-19 nädip ýaýraýar?

Adamlar wirusy bolan beýlekilerden COVID-19 alyp bilerler. Kesel, COVID-19 adam üsgürende ýa-da dem alanda ýaýran burnundan ýa-da agzyndan ownuk damjalar arkaly adamdan adama ýaýrap biler. Bu damjalar adamyň töweregindäki zatlara we ýüzlere gonýar. Beýleki adamlar bu zatlara ýa-da ýüzlere degip, soň gözlerine, burnuna ýa-da agzyna degip COVID-19 tutýarlar. Adamlar, damjalary üsgürýän ýa-da dem alýan COVID-19 adamdan damjalardan dem alsalar, COVID-19 tutup bilerler. Şonuň üçin syrkaw adamdan 1 metrden (3 fut) uzakda bolmak möhümdir. Uzak wagtyň dowamynda germetiki giňişlikde wirus bar bolan beýleki adamlar bilen bile bolanlarynda, aralyk 1 metrden köp bolsa-da ýokaşyp biler.

Moreene bir zat, COVID-19 inkubasiýa döwründe bolan adam beýleki adamlara hem ýakyn bolup biler. Şonuň üçin özüňize we maşgalaňyza alada ediň.

Üçünjisi: Agyr keseliň döremek howpy kimde?

Gözlegçiler henizem COVID-2019-yň adamlara, garry adamlara we öňden bar bolan lukmançylyk ýagdaýy (ýokary gan basyşy, ýürek keseli, öýken keseli, rak ýa-da süýji keseli) adamlara nähili täsir edýändigini öwrenýärkäler, beýlekilerden has ýygy-ýygydan agyr kesel döreýär. . Wirusyň irki alamatlarynda laýyk lukmançylyk kömegini almaýan adamlar.

Dördünji: Wirus ýer ýüzüne näçe wagt diri galar?

COVID-19-a sebäp bolýan wirusyň näçe wagtlap ýüzünde ýaşap biljekdigi belli däl, ýöne beýleki koronawiruslar ýaly hereket edýän ýaly. Geçirilen gözlegler koronawiruslaryň (COVID-19 wirusy barada deslapky maglumatlary goşmak bilen) birnäçe sagat ýa-da birnäçe güne çenli dowam edip biljekdigini görkezýär. Bu dürli şertlerde üýtgäp biler (meselem, ýeriň görnüşi, temperatura ýa-da daşky gurşawyň çyglylygy).

Surfaceer ýüzüne ýokaşyp biler öýdýän bolsaňyz, wirusy öldürmek we özüňizi we başgalary goramak üçin ýönekeý dezinfeksiýa bilen arassalaň. Alkogolly el bilen sürtüň ýa-da sabyn we suw bilen ýuwuň. Gözüňize, agzyňyza ýa-da burnuňyza degmekden gaça duruň.

Bäşinji: Gorag çäreleri

A. COVID-19-yň ýaýran ýerlerine ýa-da ýaňy-ýakynda (soňky 14 gün) baryp gören adamlar üçin

Özüňizi oňat duýup başlasaňyz, kelle agyry, pes derejeli gyzzyrma (37.3 C ýa-da ondan ýokary) we birneme burun ýaly ýeňil alamatlar bilen özüňizi gowy duýup başlasaňyz, özüňizi izolirläň. Kimdir biriniň size zerur zatlary getirmegi ýa-da daşary çykmagy, meselem, iýmit satyn almak zerur bolsa, beýleki adamlara ýokaşmazlyk üçin maska ​​geýiň.

Gyzzyrma, üsgülewük we dem almakda kynçylyk çekýän bolsaňyz, derrew lukmançylyk kömegi bilen ýüz tutuň, sebäbi bu dem alyş ýokançlygy ýa-da başga bir agyr ýagdaý sebäpli bolup biler. Öňünden jaň ediň we üpjün edijiňize soňky syýahat ýa-da syýahatçylar bilen aragatnaşyk barada habar beriň.

B. Adaty adamlar üçin.

Sur hirurgiki maskalary geýmek

Your Alkogolly el bilen elleriňizi yzygiderli we gowy arassalaň ýa-da sabyn we suw bilen ýuwuň.

Eyes Gözlere, burunlara we agzlara degmekden gaça duruň.

Özüňiziň we töweregiňizdäki adamlaryň gowy dem alyş arassaçylygyna eýerýändigine göz ýetiriň. Diýmek, üsgüreniňizde ýa-da asgylanyňyzda agzyňyzy we burnuňyzy egilen tirsegiňiz ýa-da dokumanyňyz bilen ýapmak diýmekdir. Soňra ulanylan dokumany derrew taşlaň.

Well Özüňizi gowy duýmasaňyz, öýde galyň. Gyzzyrma, üsgülewük we dem almakda kynçylyk çekýän bolsaňyz, lukmançylyk kömegine ýüz tutuň we öňünden jaň ediň. Healtherli saglyk edaraňyzyň görkezmelerine eýeriň.

Iň soňky COVID-19 nokatlaryndan habar alyň (COVID-19 giňden ýaýran şäherler ýa-da ýerli ýerler). Mümkin bolsa, ýerlere syýahat etmekden gaça duruň - esasanam garry adam bolsaňyz ýa-da süýji keseli, ýürek ýa-da öýken keseli bar bolsa.