Jaki rodzaj stolca świadczy o najzdrowszym organizmie?

Pan Yang, 45-letni mężczyzna, zgłosił się do lekarza z powodu przewlekłej biegunki, bólu brzucha oraz stolca z domieszką śluzu i krwi. Lekarz zalecił badanie kalprotektyny w kale, które wykazało znacząco podwyższone stężenie (>200 μg/g), wskazujące na stan zapalny jelit. Późniejsza kolonoskopia potwierdziła rozpoznanie przewlekłego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.

Nieprawidłowe stolce stanowią widoczny „barometr” zdrowia układu pokarmowego, dostarczając kluczowych wskazówek do wczesnego wykrywania chorób. Wczesna identyfikacja i interwencja mogą skutecznie kontrolować postęp stanu zapalnego i zmniejszać ryzyko zachorowania na raka.

Kryteria oceny zdrowego stolca

Bristolska skala stolca

System klasyfikacji stolca Bristol dzieli morfologię stolca na siedem typów, co pozwala dokładnie określić czas pasażu jelitowego i funkcje trawienne:

• Typ 1-2:Twarde, grudkowate stolce (wskazują na zaparcia).
• Typ 3-4:Gładkie, kiełbaskowate stolce (idealna, zdrowa forma).
• Typ 5-7:Luźne lub wodniste stolce (sugerujące biegunkę lub szybkie pasażowanie).

Kolor stolca i wpływ na zdrowie

Prawidłowy stolec ma złocistożółty lub brązowy kolor z powodu metabolizmu bilirubiny. Nieprawidłowe kolory mogą sygnalizować problemy:

• Czarne lub smoliste stolce:
  • Przyczyny niepatologiczne: suplementy żelaza, leki bizmutowe lub spożywanie czarnej lukrecji.
  • Przyczyny patologiczne: Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego (np. wrzody żołądka, rak żołądka). Uporczywe czarne stolce z towarzyszącymi zawrotami głowy lub anemią wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej.
• Stołki w kolorze czerwonym lub bordowym:
  • Przyczyny dietetyczne: buraki lub smoczy owoc.
  • Przyczyny patologiczne: krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (np. hemoroidy, szczeliny odbytu, rak jelita grubego).
• Zielone stołki:
  • Przyczyny fizjologiczne: Nadmierne spożycie chlorofilu (np. z zielonych liściastych warzyw).
  • Przyczyny patologiczne: dysbioza jelitowa (po stosowaniu antybiotyków), biegunka zakaźna lub niewystarczające trawienie żółci.
• Stolec blady lub gliniasty:
  • Oznacza niedrożność dróg żółciowych, potencjalnie spowodowaną kamieniami żółciowymi, zapaleniem wątroby lub rakiem trzustki.

Inne wskazówki morfologiczne i zagrożenia dla zdrowia

• Taborety pływające a tonące:
  • Pływające: Dieta bogata w błonnik powodująca produkcję gazu podczas fermentacji.
  • Tonący: Wysokie spożycie białka zwierzęcego może wiązać się z ryzykiem raka jelita grubego.
• Kał w kształcie grudek lub „owczego łajna” (suche kał w tradycyjnej medycynie chińskiej):
  • Sugeruje niedobór Qi lub zaburzenie równowagi mikrobiomu jelitowego.
• Śluz lub smugi krwi:
  • Może wskazywać na chorobę zapalną jelit (IBD), polipy jelitowe lub zakaźne zapalenie jelit.

Kluczowe narzędzie diagnostyczne: wartość kliniczna badania kałuBadanie kalprotektyny

KalprotektynaTo białko odzwierciedlające aktywność neutrofili w jelitach. Jego badanie oferuje znaczące korzyści:

1. Badania przesiewowe nieinwazyjne:
   • Ocenia stan zapalny jelit na podstawie próbek kału, pomagając w diagnozie chorób zapalnych jelit, gruczolaków lub raka jelita grubego bez konieczności przeprowadzania początkowo inwazyjnych procedur, takich jak kolonoskopia.
2. Diagnostyka różnicowa:
   • Pomaga odróżnić zapalną chorobę jelit (IBD) od zespołu jelita drażliwego (IBS).
3. Monitorowanie leczenia:
   • Śledzeniekalprotektynapoziomy dynamicznie oceniają skuteczność leczenia i ryzyko nawrotu.