Прво: Што е COVID-19?

COVID-19 е заразна болест предизвикана од најновооткриениот коронавирус. Овој нов вирус и болеста беа непознати пред да започне епидемијата во Вухан, Кина, во декември 2019 година.

Второ: Како се шири COVID-19?

Луѓето можат да се заразат со COVID-19 од други кои го имаат вирусот. Болеста може да се шири од човек на човек преку мали капки од носот или устата кои се шират кога лице со COVID-19 кашла или издишува. Овие капки паѓаат на предмети и површини околу лицето. Други луѓе потоа се заразуваат со COVID-19 со допирање на овие предмети или површини, а потоа со допирање на очите, носот или устата. Луѓето исто така можат да се заразат со COVID-19 ако вдишат капки од лице со COVID-19 кое кашла или издишува капки. Затоа е важно да се остане на растојание поголемо од 1 метар (3 стапки) од лице кое е заразено. И кога други луѓе престојуваат со лице кое го има вирусот во херметички затворен простор подолго време, исто така може да се заразат дури и ако растојанието е поголемо од 1 метар.

Уште нешто, лицето кое е во инкубацискиот период на COVID-19 може да го шири и кај други луѓе кои се во негова близина. Затоа, ве молам, грижете се за себе и за вашето семејство.

Трето: Кој е изложен на ризик од развој на тешка болест?

Иако истражувачите сè уште учат за тоа како COVID-2019 влијае на луѓето, постарите лица и лицата со претходно постоечки медицински состојби (како што се висок крвен притисок, срцеви заболувања, заболувања на белите дробови, рак или дијабетес) се чини дека почесто развиваат сериозни болести од другите. А луѓето кои не добиваат соодветна медицинска нега при раните симптоми на вирусот.

Четврто: Колку долго вирусот преживува на површината?

Не е сигурно колку долго вирусот што го предизвикува COVID-19 преживува на површините, но се чини дека се однесува како другите коронавируси. Студиите сугерираат дека коронавирусите (вклучувајќи ги и прелиминарните информации за вирусот COVID-19) можат да опстојуваат на површините неколку часа или до неколку дена. Ова може да варира под различни услови (на пр. вид на површина, температура или влажност на околината).

Доколку мислите дека некоја површина може да биде заразена, исчистете ја со едноставно средство за дезинфекција за да го убиете вирусот и да се заштитите себеси и другите. Исчистете ги рацете со средство за дезинфекција на база на алкохол или измијте ги со сапун и вода. Избегнувајте допирање на очите, устата или носот.

Петто: Мерки за заштита

A. За лица кои се наоѓаат или неодамна ги посетиле (во последните 14 дена) областите каде што се шири COVID-19

Самоизолирајте се така што ќе останете дома ако почнете да се чувствувате лошо, дури и со благи симптоми како што се главоболка, треска со низок степен (37,3°C или повисока) и благо течење на носот, додека не се опоравите. Доколку е неопходно некој да ви донесе залихи или да излезете надвор, на пр. да купите храна, тогаш носете маска за да избегнете инфицирање на други луѓе.

Доколку се појави треска, кашлица и отежнато дишење, веднаш побарајте лекарска помош бидејќи ова може да се должи на респираторна инфекција или друга сериозна состојба. Јавете се однапред и известете го вашиот лекар за секое неодамнешно патување или контакт со патници.

Б. За нормални луѓе.

 Носење хируршки маски

 Редовно и темелно чистете ги рацете со средство за дезинфекција на раце на база на алкохол или мијте ги со сапун и вода.

 Избегнувајте допирање на очите, носот и устата.

Погрижете се вие и луѓето околу вас да следите добра респираторна хигиена. Ова значи покривање на устата и носот со свитканиот лакт или марамче кога кашлате или кивате. Потоа веднаш фрлете го употребеното марамче.

 Останете дома ако се чувствувате лошо. Доколку имате треска, кашлица и тешкотии со дишењето, побарајте медицинска помош и јавете се однапред. Следете ги упатствата на вашите локални здравствени власти.

Бидете во тек со најновите жаришта на COVID-19 (градови или локални области каде што COVID-19 се шири широко). Доколку е можно, избегнувајте патувања на места - особено ако сте постаро лице или имате дијабетес, срцеви или белодробни заболувања.