Primum: Quid est COVID-19?
COVID-19 est morbus contagiosus a coronaviro nuperrime inventum causatus. Hic novus virus et morbus ignoti erant antequam eruptio Wuhani in Sinis mense Decembri anni 2019 coepit.
Secundum: Quomodo COVID-19 diffunditur?
Homines COVID-19 ab aliis qui virus habent contrahere possunt. Morbus ab homine ad hominem diffundi potest per guttas parvas e naso vel ore, quae diffunduntur cum homo COVID-19 cum tussiat vel exhalat. Hae guttae in res et superficies circa hominem cadunt. Alii homines deinde COVID-19 contrahunt has res vel superficies tangendo, deinde oculos, nasum vel os tangendo. Homines etiam COVID-19 contrahere possunt si guttas ab homine COVID-19 cum qui guttas tussiat vel exhalat inhalant. Quam ob rem interest plus quam unum metrum (tres pedes) ab homine aegroto distare. Et cum alii homines cum viro habente in spatio clauso diu habitant, etiam infici possunt, etiam si distantia plus quam unum metrum intercedit.
Adhuc, persona quae in tempore incubationis COVID-19 est, etiam alios sibi proximos propagare potest. Itaque te ipsum et familiam tuam cura.
Tertium: Quis periculo est morbum gravem contrahendi?
Dum investigatores adhuc discunt quomodo COVID-19 homines afficiat, seniores et homines cum morbis praeexistentibus (ut hypertensione, morbo cordis, morbo pulmonum, cancro vel diabete) morbos graves saepius quam alii contrahere videntur. Et homines qui curam medicam idoneam non accipiunt primis symptomatibus virus.
Quartum: Quamdiu virus in superficie supervivit?
Non certum est quamdiu virus quod COVID-19 efficit in superficiebus supervivat, sed videtur se gerere sicut alia coronavira. Studia suggerunt coronavira (inclusa informatione praeliminari de viro COVID-19) in superficiebus per aliquot horas vel usque ad aliquot dies permanere posse. Hoc variari potest sub variis condicionibus (e.g., genere superficiei, temperatura vel humiditate ambientis).
Si superficiem infectam esse putas, eam simplici disinfectorio munda ut virus neces et te aliosque protegas. Manus tuas liquore alcoholico lava vel eas aqua et sapone lava. Oculos, os, aut nasum tangere vita.
Quintum: Mensurae tutelae
A. Eis qui in regionibus ubi COVID-19 diffunditur sunt vel nuper (per quattuordecim dies praeteritos) visitaverunt.
Te ipsum separa domi manendo si te male sentire coeperis, etiam cum levibus symptomatibus ut capitis dolor, febricula levi (37.3°C vel supra) et naso fluente, donec convalescas. Si tibi necesse est ut aliquis tibi commeatus afferat vel foras exeas, exempli gratia ad cibum emendum, tunc tegumentum oris gere ne alios inficias.
Si febrem, tussim et difficultatem spirandi evolvis, medicum statim consule, quod fortasse ex infectione respiratoria vel alia gravi condicione oritur. Ante tempus voca et medicum tuum de quolibet itinere recenti vel contactu cum viatoribus certiorem fac.
B. Pro hominibus normalibus.
Larvas chirurgicas gerens
Manus tuas regulariter et diligenter lava cum frictione alcoholica vel eas lava aqua et sapone.
Oculos, nasum et os tangere vita.
Fac ut tu et circumstantes bonam hygienem respiratoriam sequamini. Hoc significat os et nasum cubito flexo vel charta tegere cum tussis vel sternutas. Deinde chartam usurpatam statim abice.
Domi mane si male te sentis. Si febrem, tussim et difficultatem spirandi habes, medicum pete et antea advoca. Consilia auctoritatis sanitatis localis sequere.
De novissimis locis COVID-19 (urbibus vel regionibus ubi COVID-19 late diffunditur) certior esto. Si fieri potest, vitanda sunt loca iter facienda – praesertim si senior es aut diabete, morbo cordis vel pulmonum laboras.
Tempus publicationis: Iun.-01-2020